Ağlınız uğurlu ola biləcəyinizi düşündürən biznes ideyaları ilə dolub daşa bilər. Yaxud ətrafınızda tanışlarınızdan olduqca maraqlı ideyalar eşidə bilərsiniz. Lakin ideyanın yaxşı olması uğurlu ola biləcəyiniz mənasını daşımır. Yəni işə başlayan zaman atacağınız addımlar və diqqət etməli olduğunuz nöqtələr biznesinizin uğurlu olub-olmamasında mühüm önəm daşıyır. Bunu biz demirik, araşdırmalar göstərir. Bir çox müxtəlif tədqiqat təşkilatları vaxtaşırı bir ideyanın niyə uğursuz olduğuna dair araşdırmalar dərc edirlər. Məsələn 2019-cu ildə araşdırmalar uğursuzluğun ilk səbəbi kimi “məhsulun bazara uyğun olmaması” nı göstərirdilər. 2021-ci ildə isə bu faktor 2-ci sıraya enmişdir. Elə isə uğursuz biznes sahibi olanların etdiyi səhvləri görək!
Məhsul-bazar uyğunsuzluğu
Bir məhsul və ya xidmətin hazırlanması, istehsalı və bazara çıxarılması çox vaxt və kapital tələb edir. Bu proses eyni zamanda müştərilərin rəyləri əsasında formalaşmalıdır. Müştərilərdən heç bir rəy almadan davam edilərsə, məhsul bazara çıxdıqdan sonra alınan mənfi rəylər bir çox şeyi dəyişdirməyi tələb edəcək və bu da çox baha başa gələ bilər. Önəmli olan məhsulunuza ehtiyacın olub-olmadığını mümkün qədər tez anlamaqdır.
Düzgün komanda qurmamaq
İdeyanın həyata keçirilməsi olduqca çətin prosesdir və bu prosesdəki bütün yükü bir təsisçinin daşıması yorucudur. Korporativ şirkətlərdə 5-10 nəfərin üzərinə məsuliyyəti götürdüyü işlər, yeni biznesə başlayan birinin tək görməli olduğu işə də çevrilə bilir. Bir tərəfdən satış etmək, digər tərəfdən məhsulu inkişaf etdirmək, alış-veriş etmək, müştəri cəlb etməyə çalışmaq kimi işlər bir təsisçinin üzərinə düşdükdə, bu vəziyyət həmin şəxsin produktivliyinə mənfi təsir göstərir. Ona görə də bu prosesdə yüklərin bölüşdürülməsinə ehtiyac var.
Pulun bitməsi
Startapı digər bizneslərdən fərqləndirən cəhəti odur ki, startaplar daha çox gəlirlərinin hesabına deyil, aldığı investisiyalarla maliyyələşdirilir. Bununla belə, bir tərəfdən investisiya artdıqca, digər tərəfdən onun xərcləridə artır və növbəti investisiya dövrlərində ehtiyac duyacağı investisiya kapitalının həcmi də artmış olur. Lazım olan müddətdə investisiya tapılmadıqda isə bir çox startaplar üçün üzücü sonluq baş verir. Çünki satış gəlirləri çox vaxt artımı maliyyələşdirməyə kifayət etmir. Bu səbəbdən işə başlamamışdan əvvəl investisiya məsələləri üzərində düşünmək lazımdır. Əks halda sizdə uğursuz biznes sahiblərindən olacaqsınız.
Yanlış investor
Yuxarıda da qeyd etdiyim kimi startap investisiya hesabına böyüyəcək. Hər bir investor biznesin növbəti mərhələsinin taleyini müəyyən edir. Səhv investordan investisiya almaq biznesin gələcəyini tamamilə məhv etmək potensialına malikdir. Təəssüf ki, qeyri-peşəkar investorlar, xüsusən də ilkin mərhələdə sahibkarlardan çox yüksək səhmlər ala bilərlər. Yaxud ağır şərtlər qoyaraq bir növ sahibkarın əl-qolunu bağlayırlar. Üstəlik, investorun gözləntiləri sahibkarlıq ekosisteminin dinamikasından uzaqdırsa bu vəziyyət sahibkarı kifayət qədər yoracaq. Belə hallarla qarşılaşmamaq üçün investorlara diqqət etmək şərtdir.
Bəs sizin startap ideyanız var? Əgər bu tərz mövzularla maraqlanırsınızsa Startap terminləri xəbərimiz diqqətinizi çəkə bilər.
