Startup Grind Baku tərəfindən Lotfi Zadeh texnologiya mərkəzində bu ilin yeddinci görüşü baş tutdu. Bildiyiniz kimi, ötən Startup Grind tədbirimiz bu Azərbaycanda Bank innovasiyaları İnkişafı mövzusu üzərində qurulmuşdu.
Görüşün spikerləri Səttar Kazımov, Tayfun Sevimli və Zaur Bağırov oldu. Üç böyük Azərbaycan bankının nümayəndələri ilə bankların hansı yeniliklər etdiyini, hansı texnologiyaları axtardıqlarını və bank müştərilərinin hansı yeni imkanları gözləməli olduğu və.s panel sessiyası boyunca müzakirə edildi. Müasir dünyada korporasiyalar və investorlar tərəfindən ən çox diqqət çəkən maliyyə və bank texnologiyalarıdır. Azərbaycanın ən böyük bankları innovativ tendensiyaları izləməyə çalışır, daxili və xarici proseslərə daim yeni həllər təqdim edirlər. Qeyd edək ki, Səttar Kazımov Unibank-ın Rəqəmsal Direktoru, Zaur Bağırov PAŞA Bankın biznes innovasiyaları direktoru və Tayfun Sevimli ABB-də Tribe Tech Lead vəzifəsində işləyir.
“Azərbaycanda Bank İnnovasiyaları” | Tedroid Media
Startup Grind Baku tərəfindən bu gün bu ilin yeddinci görüşü baş tutdu. Belə ki, bu görüşümüzün spikerləri Səttar Kazımov, Tayfun Sevimli və Zaur Bağırov idi. Yaxşı bəs, Səttar Kazımov, Tayfun Sevimli və Zaur Bağırov “Azərbaycanda Bank İnnovasiyaları” ətrafında nələrdən bəhs etdi?
“Azərbaycanda Bank innovasiyaları” tədbirindən ən diqqət çəkən məqamlar nələr oldu?
İlk növbədə 18 ildir Unibankda çalışan Səttar Kazımovun nitqi ilə tədbirimiz start götürdü. Səttar Kazımov qeyd edir ki, fəaliyyətim boyunca adətən hər bir layihəm bir startap idi. Bu illər ərzində bankda hər şeyi dəyişmək prosesləri təkmilləşdirmək, optimal vəziyyəti gətirmək üçün bir çox işlər görmüşük. Ən son böyük işimiz isə Azərbaycanda da ötən illərdə trendə çevrilən rəqəmsal və mobil bankçılıq həllərini yaratmaq idi. Hansı ki, verdiyimiz töhfələr ilə son 3-4 il ərzində bankçılıq tətbiqləri üzərindən funksional təkmilləşdirmələri də müşahidə etmək mümkündür.
Eyni zamanda Zaur Bağırov da 3G və 4G LTE kimi vacib texnologiyaların ölkədə tətbiq edilməsi, core banking, billing, Invoicing sistemlər, CRM və bu kimi bir çox sahələrdə 25 ildən çoxdur ki öz töhfələrini vermişdir. PAŞA Banka qoşulanda isə ilk gördüyü iş olduqca maraqlı səslənən bank sistemlərini dəyişmək olub. Belə ki, bir neçə il ərzində PAŞA Bankın köhnə bank sisteminin yenilənməsinə cavabdeh məhz Zaur Bağırov olmuşdur.
Emin Bağırov qeyd edir ki, innovasiya dedikdə hamı nədənsə yeni texnologiyadan danışmağa başlayır. Yeni texnoloji üsullardan, yeni mobil tətbiqlərdən, lakin innovasiya texnologiya deyil. Texnologiya sadəcə bir alətdir. Ona görə innovasiyadan danışırıqsa böyük bir ehtimalla ağlımıza gələn ilk “texnoloji” fikirləri kənara qoymalıyıq. Çünki, bəzi layihələr isə “innovasiya” həyata keçirdik deyə fikirlər ilə ortaya çıxa bilirlər, lakin gördükləri iş, əslində “inkişafdan” ibarət olur. Əgər mövcud imkanları təkmilləşdirdikdə yeni hüdudlar yarada bilməmisinizsə, bu isə “innovasiya” deyil, sadəcə “inkişaf” olaraq adlanacaq.
Səttar Kazımov da elə bu istiqamətdə maraqlı bir mövzuya toxunur. Dövlət proqramları, qrantlar və bir çox imkanlar startaplara, layihələrə tapıla bilər. Müxtəlif akselerasiya mərkəzlərində startaplar özlərini təkmilləşdirə bilərlər. Lakin müşahidə etdiyimiz ən böyük problem startapların innovasiyadan və böyüməkdən daha çox qazanca fokuslanmalırıdır. Digər bir tərəfdən isə bəzən mükəmməl ideyalar sadəcə elə ideadan olur. Səttar bəy qeyd edir ki, Unibank olaraq baxmasaq belə mən özüm də potensialına güvəndiyim layihəyə dəstək ola bilərəm. Lakin bir çox startapın sadəcə ideadan ibarət olduğunu görürük. İdea sadəcə işin 20-30% hissəsidir. İdea düzgün formalaşdırılmalı, ən azından kağız üzərində potensialı modelləşdirilməlidir. İdeadan sonra görüləcək işlər işin bəlkə də 70% hissəsini özündə cəmləyir. Ona görə əlinizdə idea ilə dəstək dalıyca qaçmayın, əks halda dəstək tapmağınız çox çətin olacaq.
Bu hissədə unudulan bəzi şeylər də ola bilir. Bəzən dörd divar arasında startaplar oturub günlərlə kod yazırlar. Onlara isə yekunda sadəcə bir sual verilir. Müştərisi var? Bu sualın hə və yox olmaqla iki cavabl isə bəzən hər şey üçün həll edici məqam olur. Ona görə də texnologiya həqiqətən önəmli ola bilər, lakin kodlar texnologiya olaraq sadəcə alətdir. Müştərinizi, investorunuzu və gələcəyini formalaşdıran isə kodunuzun gətirdiyi innovasiyadır.
Eyni zamanda Tayfun Sevimlinin innovasiya ekosistemində dəyişikliklər və gətirə biləcəyi töhfələrdən sonra digər bir maraqlı sual üzərində də müzakirə aparılır.
Nəyə görə Azərbaycan kripto (kriptovalyuta) sahəsində requlyasiyalar qəbul etmir?
Qeyd edilir ki, Mərkəzi Bank blokçeyn və ya kriptoya yox demir. Lakin həmin sahədə çox boşluqlar var. Bəzən bir qərarın icrası üçün göndərilən sənədə baxan əməkdaş nəinki blokçeyn, heç kripto sözünün belə nə olduğu ilə bağlı fikir sahibi olmur. Qanunvericilikdə müəyyən boşluqlar var və konservativ bir təşkilat üçün requlyasiyaları bu tip amilləri də nəzərə almaqla sürətli dəyişmək düşündüyünüz qədər asan olmur. Vergilər Nazirliyi, Maliyyə Nazirliyi, Nazirlər Kabineti və.s olmaqla hər biri ayrıca bu requlyasiyalar üzərində təsir roluna malikdir.
Azərbaycan IP-lərə məxsus elektron pul kisələri üzərində təqribən yarım milyard dollar vəsait var. Lakin requlyasiyalara təsir edən digır bir problem də var ki, bu kriptovalyutaları müəyyənləşdirməklə bağlı suallar yaranır. Məsələn, kriptolar ilkin olaraq haradan inteqrasiya olunub? Nəticə etibarilə İdentifikasiya olunmayan valyutalar rəsmi səviyyədə problemlərə səbəb olur. Xüsusilə də müharibə şəraitində müdafiə mexanizminin hazırlanması requlyasiyaların tətbiq olunmasında çətin amildir. Lakin mümkünsüz deyil. Yaxın gələcəkdə uyğun addımların atıldığını görmüş olacağıq.
Səttar Kazımov, Tayfun sevimli, Zaur Bağırov ilə olduqca maraqlı keçən tədbirlə bağlı daha çox detal öyrənmək və maariflənmək istəyirsinizsə, tədbirin podkast səs yazısını yuxarıdan dinləyə bilərsiniz.