Elmi fantastika filmindən bir əşya kimi görünsə də, Merilend Universitetində bir laboratoriyada inkişaf etdirilən texnologiya ağacı poladdan daha möhkəm bir taxta konstruksiyaya çevirir. İndi bu yenilik kütləvi istehsal mərhələsinə çatıb. ABŞ-da yerləşən “InventWood” startapı bu yay “Superwood” adlı bu yüksək məhsuldar materialı bazara çıxarmağa hazırlaşır.
Universitet laboratoriyasından fabrik istehsalına qədər 2018-ci ildə material üzrə alim Prof. Dr. Liangbing Hu tərəfindən hazırlanmış texnologiya adi taxtanı molekulyar səviyyədə sıxlaşdıraraq və yenidən formalaşdırmaqla ona qeyri-adi mexaniki xüsusiyyətlər verir. Hu ilkin olaraq kəşfi yalnız akademik səviyyədə qiymətləndirmək niyyətində olsa da, o, sahibkar Aleks Launun başçılıq etdiyi InventWood ilə birləşdi və firma hazırda məhsulu lisenziya əsasında kommersiyalaşdırmağa doğru irəliləyir. İllərlə aparılan elmi-tədqiqat işləri nəticəsində taxta möhkəmləndirmə prosesi bir həftədən bir neçə saata endirilib.
Superwood-un əsas xammalı ağacdır. Ağacın əsas komponentləri olan sellüloza və liqnin üzərində aparılan xüsusi müalicələrlə materialın molekulyar quruluşu yenidən nizamlanır. Ağac əvvəlcə qida sənayesində istifadə edilən kimyəvi maddələrlə işlənir, sonra sellüloza molekulları arasında hidrogen bağlarını artırmaq üçün sıxılır. Bu proses nəticəsində material dörd dəfə daha sıx olur, lakin sıxlığın bu artması ilə güc demək olar ki, on dəfəyə çatır. Şirkət iddia edir ki, Superwood poladdan 50 faiz daha yüksək dartılma gücünə və on qat daha yaxşı güc-çəki nisbətinə malikdir. Superwood təkcə güclü deyil, həm də davamlıdır. A1 yanğın sinfinə aid olan bu material yüksək alov müqavimətinə malikdir. Həm də çürüklərə və zərərvericilərə qarşı davamlıdır. Polimer əlavələri ilə, o, həmçinin açıq havada istifadə üçün uyğunlaşdırıla bilər – məsələn, fasad örtüyü, döşəmə və ya dam örtüyü kimi. Vizual olaraq da iddialı olan bu yeni nəsil ağac sıxlaşma prosesi ilə daha zəngin, tropik ağac növlərini xatırladan təbii rəng tonlarına çatır.
InventWood Superwood istehsalı üçün 15 milyon dollar investisiya aldı. Grantham Fondunun rəhbərlik etdiyi investisiya raundunda Baruch Future Ventures, Builders Vision və Muus Climate Partners şirkətləri də iştirak ediblər. Bu sərmayə ilə qurulan ilk kommersiya istehsal müəssisəsi Superwood-a bazarda öz yerini tutmağa imkan verəcək.
