İnsan kimi düşünə bilən süni intellekt sisteminin yaradılması kompüter elmində ən böyük problemlərdən biri olmuşdur. İndi tədqiqatçılar süni intellektə fiziki dünyanın əsas qaydalarını öyrədərək uşaq kimi düşünməyə başlaya bilən süni intellekt yaratdıqlarını iddia edirlər.
Onların inkişaf etdirdikləri dərin öyrənmə sistemi, fiziki obyektlərin qarşılıqlı əlaqəsinə dair sağlam düşüncə qaydaları olan “evristik fizikanı” öyrənə bilər. Yəni süni intellektin bir uşağın böyüməsi yolunda öyrəndiyi təcrübə və faktları mənimsəməsindən söhbət gedir. Təcrübələrdə akademiklər PLATO adlı yeni sistemi, topları hərəkətdə göstərən bir sıra animasiya slaydları ilə öyrədiblər.
Yeni tədqiqat Nyu Cersidəki Prinston Universiteti, London Universitet Kolleci və Google-a məxsus DeepMind firmasının mütəxəssisləri tərəfindən aparılıb və Nature Human Behavior jurnalında dərc olunub. Onlar deyirlər ki, əldə etdikləri tapıntılar yetkin insanlarla eyni fiziki anlayışa sahib olan süni intellekt modellərini yaratmaq yolunda mühim rola malikdir.
Tədqiqatın müəllifi DeepMind-dən Dr.Luis S. Piloto “Fiziki dünyanı dərk etmək insanların çoxunun səy göstərmədən əldə etdiyi bir bacarıqdır” deyib. Lakin bu, süni intellekt üçün hələ də problemli aruqmentlərdən biridir. Əgər biz həqiqi dünyada süni intellektin bacarıqlarından faydalanmaq istəyiriksə ilk növbədə onların da bizim kimi sadə fizika bacarıqlarını qavramasını təmin etməliyik.
Əslində 1950-ci ildə əfsanəvi britaniyalı kompüter alimi Alan Turinq süni intellektə insan kimi zəka qazandırmaq üçün bu fikri irəli sürmüşdü. Onun fikrinə görə bir süni intellektin zəkasını insana ən yaxın səviyyədə inkişaf etdirmək üçün ilk olaraq ona uşaq zəkası vermək lazımdır. Daha sonra həmin süni intellektin zəkası yetkin bir fərd formasına çatana qədər uyğun təcrübələri bir-bir yaşatmalısınız. İndi isə sanki Alan Turinqin fikirlərini tətbiq edən tədqiqatçılar süni intellektin insan kimi davranması üçün ciddi baş yorurlar.
Məsələn, bir insan əksər hallarda kiçik bir uşaq da olsa hər hansı bir əşyanın hündür yerdən düşdükdə harasa bağlı deyilsə yerə dəyəcəyini anlayır. Eyni zamanda bir əşya bir stolun üstündə dayanırsa fiziki olaraq əşyanın cismin içindən keçməyəcəyini bilir. Lakin bir əşyanı anidən gizlətdikdə 1 yaşında olan uşaq buna təəccüblənir. Yetkin fərdlər isə belə bir şeyin olmadığını anlayırlar.
PLATO adlanan süni intellekt də eynən bir uşaq kimi təxmin etdiyi sadə fiziki hərəkətlərdə ani dəyişiklik görsə “təəccüblənir“. Yəni ona göstərilən top birdən-birə ekranda yox olarsa ilk dəfə bunu qəribəliklə qarşılayır. Lakin daha sonra tutalım bir qutunun içində gizlədildiyini gördükdə topun yox olmadığını sadəcə hardasa gizləndiyini qavrayır.
Süni intellektin insan kimi davranması haqqında nə düşünürsünüz? Fikirlərinizi aşağıdakı şərh bölməsində bizimlə bölüşə bilərsiniz.