Bildiyimiz kimi, texnologiya və tibb sahəsində yeniliklər heyvanlar üzərində sınanır. Ötən günlərdə Çin alimləri texnologiya sahəsində yenilik etmək üçün meymun beynini kompüter ilə sinxronlaşdırıb. Belə ki, Nankai univesitetinin professoru olan Duan Feng-in rəhbərlik etdiyi çinli alimlər qrupu, meymunun beyninə beyin-kompüter interfeysini yəni BCI texnologiyasını sinxronlaşdıra bilib. Bu sınaq BCI texnologiyası sahəsində olan ilk uğurlu sınaq oldu. Əvvəllər bu sınaqlar qoyunlar üzərində aparılsa da böyük uğur əldə edilməmişdi. Beləliklə deyə bilərik ki, heyvanlar da gələcəkdə kompüter texnologiyalarından istifadə edə bilər.
Alimlər meymun beyni ilə kompüter texnologiyasını necə sinxronlaşdırdı?
Şanxay tibbi texnologiyalar xəstəxanasında aparılan sınaq texnologiya sahəsinin gələcəyinə də təsir edə bilər. Çinli alimlər sensorları beyin damarları və sagittal sinus vasitəsi ilə meymun beynini kompüter ilə əlaqələndirdilər. Hətta bu sınağı həyata keçirmək üçün alimlər minimal invaziv əməliyyatdan da istifadə etdilər. Bununla da meymun robot qolu idarə edə bilmək üçün elektroensefalogram siqnallarını müəyyənləşdirə (EEG) bildi. Qeyd edək ki, invaziv olaraq beyin-kompüter interfeysi yəni BCI texnologiyası ilə işləyən Amerikanın Neuralink şirkətindən fərqli olaraq, Çin alimlərinin yeni texnologiyası kraniotomiya tələb etmir. Həm də bu texnologiya xəstələr üçün daha az travmatik və təhlükəsizdir. Belə ki, yeni texnologiyadan istifadə etmək üçün əməliyyata ehtiyac duyulmur.
Tədqiqat qrupunun rəhbəri olan professor Fengin bildirir ki, artıq beyin-kompüter interfeysini labaratoriyada aparılan tədqiqat layihələrindən kliniki prosesə çevirmək mümkün olub. Yəni artıq sınaq nəticəsinə əsasən tədqiqat inkişaf mərhələsinə daxil olacaq. Gələcəkdə meymun beyninə kompüter texnologiyalarının sinxronlaşdırılması daha asan olacaq.
