Böyük Britaniya və İrlandiyalı tədqiqatçıların apardığı araşdırmaya görə, Çin bazarı üçün nəzərdə tutulan OnePlus, Xiaomi və Realme smartfonları icazə verib-verməməyinizdən aslı olmayaraq inanılmaz səviyyədə istifadəçi məlumatlarını toplayır. Smartfonlardan məlumatlar açıq şəkildə görünməyən tətbiqlər və uzantılar ilə istehsalçılara, o cümlədən onların tərəfdaşlarının (üçüncü tərəf xidmət təminatçılarının) resurslarına göndərilir.
Tədqiqat çərçivəsində alimlər Çinin OnePlus, Xiaomi və Realme brendlərinin smartfonlarında quraşdırılmış Android sistem proqramlarının və sistem tətbiqlərindən göndərdiyi məlumatları araşdırıblar. Analitika və fərdiləşdirməni söndürmək, heç bir bulud yaddaşından və ya əlavə üçüncü tərəf xidmətlərindən istifadə etməmək, hətta tərtibatçı kimi cihazı idarə edə biləcək xidmətlər də deaktiv edilib. Lakin görünür, bu addımlar o qədər də kömək etmir.
Araşdırmaya görə smartfonlar qutudan çıxdıqda AOSP paketi üzərində 30-dan çox sistem tətbiqi və üçüncü tərəf tətbiq quraşdırılmış olaraq gəlir. Hansı ki, bəzilərinin fiziki görünən bir tətbiqi də yoxdur. Məsələn, Redmi Note 11 modelində Baidu Input, IflyTek Input kimi, OnePlus 9R və Realme Q3 modellərində Baidu Map, AMap paketi kimi fəaliyyətini lazımsızca davam etdirən tətbiq paketləri mövcuddur. Hətta çeşidli xəbər, video, alış-veriş tətbiqləri də Çin istehsalı smartfonların AOSP paketi üzərində qalır. SIM kart olmadıqda belə məlumatların göndərilməsi alqoritmləri işləməyə davam edir. Üstəlik cihazlardan göndərilən məlumatlar təkcə smartfon istehsalçısına yox, məsələn elə Baidu servislərinin özünə gedir.
Məsələn, Redmi modelləri əvvəlcədən yüklənmiş Parametrlər, Qeydlər, Recorder, Telefon, Mesaj və Kamera proqramları açıldıqda və istifadə edildikdə istifadəçilər “Send Usage and Diagnostic Data” funksiyasını deaktiv etsə belə “tracking.miui.com/track/v4” URL ünvanına yazı sorğuları göndərir.
POST https://tracking.miui.com/track/v4
{ "imsis": "[b2d5c6783e3fa6eef38ff1fc7dedfb10,]",..,
{"pkg": "com.xiaomi.smarthome","action": "
first_launch", "fit": 1666816796000, ...},
{"pkg": "com.android.settings","ts": 1666818456958,"
duration": 1424, ...},
{"pkg": "com.miui.securityinputmethod","ts":
1666818463544,"duration": 4706, ... },
{"pkg": "com.miui.notes","ts": 1666818784908,"stat":
"app_start",...}...}
Çindəki smartfonlar digər ölkələrlə müqayisədə 3-4 dəfə daha çox əvvəlcədən quraşdırılmış proqramlarla gəlir və bu proqramlar Çindən kənarda yayımlanandan 8-10 dəfə çox icazəyə malikdir. Tədqiqatçılar qeyd ediblər ki, Çindən kənarda səyahət edənlərə bu imkanlar, Pekinə potensial olaraq xaricdəki Çin vətəndaşlarına casusluq etməyə belə imkan verir.
