Edward Snowden kimdir?

Edward Snowden 21 iyun 1983-cü ildə Şimali Karolina ştatının Elizabeth şəhərində anadan olub.

Edward Snowdenin NSA-nın məlumatlarını sızdırması

Mərkəzi Kəşfiyyat İdarəsi (MKİ) və Milli Təhlükəsizlik Agentliyinin (NSA) əməkdaşı Edward Snowden, NSA-nın məlumatlarını mediaya sızdırıb. NSA-nın idarə etdiyi qlobal monitorinq alətlərinin, Five Eyes tərəfdaşlarının və bir çox kommersiya vasitələrinin biznes təfərrüatlarını açıqlayaraq NSA sızmalarına təşəbbüs göstərib. Və beynəlxalq tərəfdaşlar Onun tərəfindən NSA sənədlərinin sızdırılması, ABŞ tarixindəki ən mühüm sızma kimi göstərilir. Edward Snowden 2013-cü il iyunun 5-də başlayan prosesdə PRISM, XKeyscore və Tempora kimi internet monitorinq proqramları ilə yanaşı ABŞ və Avropa telefonlarının metadatalarının ələ keçirilməsini aşkar etdi. Hesabatlar Edward Snowdenin NSA əməkdaşı Booz Allen Hamiltonda işləyərkən The Guardian və The Washington Post-a sızdırdığı sənədlərə əsaslanır. Onun sızdırdığı sənədləri dərc etməmək üçün qəzetlərə edilən təzyiqlər işə yaradı. Nəticədə, qəzetlər 2013-cü ilin noyabrına qədər mövcud sənədlərin yalnız bir faizini dərc edə bildi.

Edward Snowdenin ölkəni tərk etməsi

Edward Snowden NSA-dan məlumat sızdırdığı üçün ABŞ-da ədalətli mühakimə olunmayacağını bilirdi. Buna görədə Culian Assancın məsləhəti ilə ölkəni tərk edərək Rusiyaya gedib. Burada bir müddət hava limanında qalan Edward Snowden daha sonra 1 il müddətinə müvəqqəti siyasi sığınacaq ala bilib. Və bu müddət bitdikdən sonra 4 il müvəqqəti yaşamaq hüququ əldə edib.Mübahisə obyekti kimi Snowden müxtəlif dairələr tərəfindən qəhrəman, xəbərçi, satqın və vətənpərvər kimi qələmə verilir. Snowdenin sözlərinə görə, onu sənədləri sızdırmağa vadar edən yeganə səbəb “onların adından nə edildiyini və onlara qarşı nə edildiyini ictimaiyyətə çatdırmaq” olub. Açıqlanan sənədlər kütləvi nəzarət, hökumət sirri və milli məxfilik ilə bağlı olub. NSA-nın açıqlamalarının başlamasından yeddi ay sonra Snowden missiyasının başa çatdığını bildirdi.Federal hakim 2013-cü ilin dekabrında bu sözləri deyib. ” Bütün telefon danışıqlarından metadata toplayaraq şübhəsiz ABŞ konstitusiyasına zidd hərəkət edib”. On gün sonra başqa bir federal hakim müşahidə proqramının qanuni olduğunu elan edib.Edward Snowden Amerika hakimiyyəti tərəfindən qaçaq kimi görünür, hələdə o Rusiyada yaşamağa davam edir.