Plastik sərt ola bilər, plastik yumşaq ola bilər, amma plastik eyni anda hər ikisi ola bilərmi? Ostindəki Texas universitetinin alimləri bu sualı araşdırıblar. Onlar müasir elektronika və robotlarda istifadə oluna biləcək ağıllı plastik materialını kəşf ediblər. Belə ki, yeni materialı kəşf etməyə çalışarkən alimlər bəzi yerlərdə sərt, bəzi yerlərdə isə yumşaq və elastik ola bilən təbii materiallardan ilhamlanıblar. Bu təbii materiallara canlıların dəri əzələsi, ağac və balığın dərisi aiddir.
Ağıllı plastik materialının xüsusiyyələri
Tədqiqatçılar materialşünaslığda yeni növ plastik materialı ilə irəliləyiş əldə etdiklərini iddia edirlər. Alimlər qeyd edir ki, yeni material, işığın təsiri ilə kristallaşmaya və buna görə də materialın fiziki xassələrinə nəzarət etmək qabiliyyəti daşıyır. Alimlər uzun müddətdir ki, sintetik materiallarla dəri və əzələ kimi canlı strukturların xüsusiyyətlərini təqlid etməyə çalışıblar. Çünki, canlı orqanizmlərdə bu strukturlar tez-tez möhkəmlik və elastiklik kimi keyfiyyətləri asanlıqla birləşdirirlər. Lakin bu xüsusiyyətləri təqlid etmək üçün müxtəlif sintetik materialların qarışığı istifadə edildikdə, materiallar tez-tez uğursuz olur, parçalanır və yırtılırdı.
Onlarla mineralları sınaqdan keçirdikdən sonra alimlər monomerlərə inteqrasiya oluna bilən katalizator tapıblar. Alimlər, rezin kimi xüsusiyyətlərə malik yarımkristal polimer yaratmaqla sərt və bərk materialı özündə birləşdirən yeni bir material yaradıb. Nəticədə işığın təsirinə məruz qalan ağıllı plastik kristallaşıb yumuşaq material kimi davranır, əks halda öz bərkliyini qoruyur. Alimlər, geyinilə bilən texnologiya və ya tibbi cihazlarda elektron komponentlərin bərkidilməsi, robotların gücünü və elastikliyini artırmaq da daxil olmaqla, yaratdıqları material üçün geniş tətbiq sahələri nəzərdə tuturlar.
