Hava proqnozu barədə məlumatlar bizim üçün çox sadə görünə bilər. Lakin peşəkar sektorlarda hava proqnozuna görə idarə edilə işlər olduqca yüksək dəyərə malikdir. Aviasiya sahəsindən, idman sahəsinə qədər bir çox yerdə hava proqnozları və havadakı dəyişikliklərin işlənməsinə yüz minlərlə dollar pul xərclənir. Digər bir tərəfdən təbii fəlakətlərə qarşı qorunmaq üçün də hava proqnozu olduqca dəyərlidir. Bütün bunlara baxmayaraq bu gün istifadə edilən proqonozlaşdırıcı peyklərin bir çoxu 20 ilə yaxın bir müddətdir ki, fəaliyyət göstərir. Texnologiya inkişaf etdiyi üçün hal-hazırda istifadə olunan peyklərin təkmilləşdirilməsinə və ümumilikdə hava dəyişiklikləri barədə məlumatların daha sürətli ötürülməsinə ehtiyac yaranır. Belə ki, Avropa Birliyi yüksək bir məbləğ xərcləyərək hava dəyişiklikləri barədə məlumatları daha sürətli yerə göndərə bilən peykləri istifadəyə verir.
Yeni hava proqnozu peykləri sahib olduqları kameralar ilə ildırımları belə təyin edə biləcəklər
Avropa Kosmik Agentliyi araşdırma və tədqiqat üçün 1,4 milyard avro, Meteoroloji Peyklərin İstismarına dair Avropa Təşkilatı isə 2,9 milyard avro olmaqla yeni peyklər üçün məbləğ ayırıb. Yeni hava proqnozu peykləri hal-hazırda Meteosat-12 ilə 10 dəqiqə gecikmə ilə göndərilə bilən hava proqnozlarını qarşıdakı 4 ildə əhəmiyyətli dərəcədə yaxşılaşdıracaq. İlkin hesablamalara görə 2026-cı ilə qədər yeni peylərlə sadəcə 2,5 dəqiqədən bir hava məlumatı yerə ötürüləcək. 2024-cü ildə isə atmosferin temperaturundan tutmuş, rütubətə qədər dəqiq detallar peyklərlə havada hesabalana biləcək.
Ən maraqlı yenilik isə ildırımların təyin olunması olacaq. Yeni ildirım təyin etmə xüsusiyyətli peyklər kameraları vasitsəilə fırtınaların, şiddətli yağışların, doluların ziyan vura biləcəyi yerləri əvvəlcədən aşkarlayacaq. Şimşəklər indiyə qədər əksər hallarda radio tezlikləri vasitəsilə aşkarlansa da bulud daxilində olan dəyişikliklər yerə çatmadan çox çətin aşkarlanırdı və ya heç aşkarlana bilmirdi.
Bütün bu yeniliklərin digər bir müsbət xüsusiyyəti isə təyyarələrin mövcud hava risklərinə qarşı daha da qorunması olacaq. Beləliklə, həm atmosfer daxilindəki hava dəyişikliklərindən yaranacaq təbii fəsadlar azaldığı, həm hava və dənizçilik kimi sektorların effektivliyi, həm də digər səbəblərə görə çəkilən xərclərin azalması ilə gələcək illərdə daha çox qazanc əldə ediləcəyi düşünülür.
