Thwaites olaraq adlandırılan, hərfi tərcüməsi isə “qiyamət” olan nəhəng buzlaqla bağlı arzuolunmaz faktlar ortaya çıxıb. Belə ki, tədqiqatçılar Azərbaycanın təqribi 2 qatı böyüklükdə olan nəhəng buzlağı dərindən araşdırmaq qərarı alıblar. Bu vaxta qədər Antarktikada “qiyamət” buzlağı olaraq adlandırılan böyük kütlə əsasən, yalnız peyk görüntüləri ilə tədqiq edilib. Lakin buzlaqlara yaxınlaşıb təqribi 700 metr qədər dərinə endikdə buzlağın okeanın dibindən sürətlə ayrıldığı görülüb. Peyk görüntülərinə görə aparılan hesablamalarda Thwaites buzlağı indikindən 2 qat daha yavaş əriməli idi. Lakin hal-hazırda buzlaq təqribi ildə 2 km uzunluğunda olmaqla dibindən ayrılır.
Thwaites buzlağı qopsa nə baş verəcək?
Tədqiqatçıların hesablamalarına görə buzlaq son 200 il ərzində hansısa bir vaxtda, okeanın alt hissəsindən keçən isti su axınları və ya fərqli səbəblərlə 6 aylıq qısa bir proses ərzində oturduğu səthin bir yarısı ilə əlaqəni tamamilə itirib. Əgər Thwaites buzlağı sanki, barmaqları ilə tutduğu səthdən də ayrılsa böyük problemlər yaşanacaq.
Xüsusi xəritələndirilmiş simulatorlarda aparılan hesablamalar buzlağın qopub okena daxil olması zamanı ilkin mərhələdə dəniz səviyyəsinin bir neçə metr yüksələcəyini göstərir. “Qiyamət buzlağı” əridikcə isə dəniz səviyyəsi 3 metrdən 10 metrə qədər yüksələcək. Tədqiqatçıların fikrincə artıq edəcək çox bir şey yoxdur. İldə 2 Km sürətlə əriyən buz kütləsi hesablamalara görə çox qısa müddət ərzində yeni fəsadlar yaradacaq. British Antarctic Survey tədqiqatçısı, dəniz geofiziki və bu tədqiqatın həmmüəllifi Robert Larter mövzu ilə bağlı bu cür qeyd edib:
Robert Larter
Thwaites bu gün həqiqətən güclə dayanıb. Biz yaxın zaman ərzində böyük dəyişikliklər olacağını gözləyirik. Təsəvvür etdiyimiz şey, hətta bir ildən sonra da baş verə bilər.
