Texnologiya sahəsi inkişaf etdikcə yeni məlumatların toplanması, işlənməsi və istifadəsi üçün yaddaş qurğuları əhəmiyyətli bir komponentə çevrilir. Bu gün bu xəbəri oxuduğunuz cihazdan tutmuş, işlətdiyiniz ən xırda elektron qurğunun daxilində belə hansısa proqram təminatı işləyəcəksə mütləqdir ki, müəyyən bir yaddaş həllinə sahib olsun. Lakin daha geniş baxış bucağından baxsaq, sahib olduqları serverlərə görə dünya nəhənglərindən biri olan Fujitsu ve Twist Bioscience tərəfindən aparılan hesablamalar inanılmaz rəqəmlər ortaya qoyur. Qeyd edilənə görə 2030-cu ilə qədər dünyada mövcud olan maksimum yaddaş həlli ilə yaranan tələb arasındakı fərq 7.8 milyon petabaytdan çox olacaq. Bu isə 7.800.000.000 terabayt və ya 7.800.000.000.000 giqabayt yaddaş ehtiyacı deməkdir. Nəticədə hal-hazırda mövcud olan qurğularının yaddaş həcminin, yüksək inkişaf tempi ilə ayaqlaşmaqda çətinlik çəkəcəyi hesablanır. Problemi isə DNT əsaslı yeni yaddaş qurğularının həll edə biləcəyi düşünülür.
1 qram DNT 220.000TB məlumat toplaya bilər
İlk olaraq ağlınıza gələcək ən sadə sual bu ola bilər ki, “Nəyə görə köhnəlmiş məlumatları silmək istəmirlər?“. Çünki, toplanmış datalar milyonlarla dollar dəyərə sahibdir. Elə süni intellekt sistemlərini düşünə bilərsiniz. Süni intellektin əsas işlənmə prinsipi məhz zamanla toplanmış fantastik həcmlərdə olan məlumatları öyrənməkdir. Köhnəlmiş məluamtların verilənlər bazasından silinməsi, dolayı olaraq şirkətlərin süni intellekti təkmilləşdirmək yolunda atdığı bütün addımlarının “silinməsi” bərabər qəbul edilir. Ona görə də belə bir şey mümkün deyil.
HDD, SSD və LTO tipli yaddaş qurğularının bu templə yetərli olmayacağı ehtimal edilir. HDD və SSD yaddaş qurğularının nə olduğunu bilirik. LTO (Linear Tape-Open) isə görünüşcə HDD ilə bənzər və məlumatı sıralı şəkildə saxlayan yaddaş həllidir. İndi isə bu tip yaddaş qurğularının arasına biologiya sahəsindən bizə tanış olan DNT yaddaşın əlavə edilməsi üzərində işlər aparılır.
DNT zəncirini nukletoidlər yaradır. Nukleotidin 4 növ denin (A), quanin (Q), sitozin (S) və timin (T) azot əsası olur. Mühəndislər, 1 və 0 rəqəmlərini dört hərfdən ibarət genetik əlifbaya çevirməyə çalışırlar. Alimlər sübut ediblər ki, 1 qram DNT molekulunda 220.000TB məlumat saxlanıla bilər. Ona görə də DNT biotexnologiyalar sahəsində şirkətlərin yeni hədəfidir.
Biotexnologiyalar sahəsinə ciddi yatırımlar edən Twist Bioscience şirkətinin baş icraçı direktoru Emily Leproust bildirir ki, DNT bizə sehrli üçlük vəd edir. Yüksək sıxlıq (kiçik həcmdə yüksək yaddaş həcmi), münasib qiymət və davamlılıq. Emily Leproust sözlərinə görə növbəti illərdə 7 milyard dollar üzərində yaddaş tələbini qarşılamaq üçün ən potensial şey məhz DNT əsaslı yaddaş qurğuları olacaq.
Hal-hazırda DNT üzərinə məlumatların yazılmasında bəzi çətinliklər mövcuddur. Lakin şirkətlər bu sahəyə ciddi yatırımlar etdiyindən problemin qarşıdakı illərdə həll olması inandırıcı görünür.
Ötən ay qarşıdakı 3 il üçün ən vacib startap trendlərini sizinlə bölüşmüşdük. Məhz həmin məqalədə biotexnologiyaların startapların yeni dalğası olduğundan bəhs etmişdik. Bu xəbərimiz isə “trendin” doğruları əks etdirdiyini bir daha sübut edir.
