NASA tezliklə kainatın insan tərəfindən yaradılmış ən uzaqda olan obyektləri Voyager kosmik aparatlarını bağlamağa başlayacağını açıqlayıb. NASA tərəfindən hazırlanmış kosmik aparatlar 1970-ci illərdə istifadəyə verilib və ötən onilliklər ərzində hələ də işləyirlər. Lakin onların güc səviyyələri hər il azalır. İndi isə NASA, kosmik aparatların sistemlərinin lazımi hissələrini mümkün qədər uzun müddət işlək vəziyyətdə saxlamaq üçün onların bəzi funskiyalarını söndürməyə başlayacaq.
Prosesin təfərrütları nədən ibarətdir?
Scientific American bildirir ki, NASA bu il hər iki kosmik aparatda bəzi sistemləri bağlamağa başlamağı planlaşdırır. Onların hazırlandığı vaxt dörd illik missiya üçün nəzərdə tutulduğunu nəzərə alsaq, hər ikisinin hələ də fəaliyyət göstərməsi inanılmazdır. Voyager kosmik aparatları ilə işləyən tədqiqatçı Ralph McNutt, Scientific American-a deyib: “44 il yarım keçib, yəni lənətə gəlmiş bu şeylərə 10 qat daha artıq zəmanət vermişik“. Voyager proqramı Yupiter, Saturn, Uran və Neptunun təsvir oluna bildiyi, Yupiterin buludlarının şəkillərini çəkdiyi, Yupiterin peyki Io-da vulkanik fəaliyyət kimi yeni hadisələri kəşf etdiyi və Saturnun halqalarını araşdırdığı fəaliyyətləri ilə indiyə qədər yadda qalmışdır
Voyager tarixdə maraqlı hadisələrin şahidi olmuşdur!
Voyager kosmik aparatların elmə ən məşhur töhfəsi, “Solğun Mavi Nöqtə” fotoşəkili olmuşdur. 1990-cı ildə Neptunun orbitindən kənarda, günəşdən 3,7 milyard mil uzaqlıqda olarkən Voyager 1 tərəfindən çəkilib. Fotoda Yer kosmosun qaranlığına qarşı kiçik bir nöqtə kimi göstərilir. 2013 və 2018-ci illərdə Voyager 1 və 2 müvafiq olaraq heliosfer adlanan sərhədi keçərək ulduzlararası kosmosa daxil oldular. Heliosfer günəşin günəş küləyinin kənarıdır və ondan kənara çıxmaq kosmik aparatların günəş sistemindən kənara çıxması deməkdir. Bütün bunlara baxmayaraq, aparatlar illərdir işləyir. Təbii ki, gözlənildiyi kimi 40 illik bu avadanlıq müəyyən problemlər yaşamağa başlayıb. Voyager 2 2020-ci ildə elektrik kəsilməsi ilə üzləşdi və bu yaxınlarda Voyager 1-in hündürlüyə nəzarət sistemində qəribə bir səhv yaşadı. Ancaq hər ikisi hələ də işləyir və nəinki işləyir, məlumatları toplayır və ötürürlər.
Bəzi sistemlərinin bu il bağlanması ilə onlar 2030-cu ilə qədər müəyyən gücdə işləməyə davam edə biləcəklər. Həmin tarixdən sonra qaranlığda tək üzən bu iki qabaqcıl kəşfiyyatçı ilə vidalaşmalı olacağıq.
