On illik intensiv tədqiqatlardan sonra tədqiqatçılar böyrək transplantasiyasında qan qrupu baryerini aradan qaldıra biləcək əhəmiyyətli bir irəliləyiş əldə etdilər. Kanada və Çinin müxtəlif tədqiqat institutlarından olan bir qrup nəzəri cəhətdən istənilən xəstə tərəfindən qəbul edilə bilən “universal böyrək” yaratmağa müvəffəq olub. Tədqiqatda istifadə edilən test orqanı beyin ölümü olan bir alıcının bədənində bir neçə gün işləyib və sağ qalıb.

Kanadalı biokimyaçı Stephen Withers, “Biz bunu ilk dəfədir ki, insan modelində görürük. Bu, bizə uzunmüddətli nəticələri yaxşılaşdırmaq üçün əvəzolunmaz məlumat verir.” Bu gün 0 qan qrupu olan xəstələr tez-tez 0 qrupuna uyğun böyrək gözləməli olurlar. Gözləmə siyahısında olanların yarıdan çoxu bu kateqoriyaya aiddir və 0 qrupu ilə uyğun gələn böyrəklər digər qan qrupları ilə də işləyə bilsə də, tədarük çatışmazlığı ciddi problem yaradır. Fərqli qan qrupu ilə böyrək nəqli mövcud üsullarla mümkün olsa da, alıcının immun sisteminin orqanı rədd etməsinin qarşısını almaq üçün hazırlıq prosesi həm zəhmətli, həm bahalı, həm də risklidir. Bu araşdırmada tədqiqatçılar A qanı olan bir böyrəyi O qrupuna çeviriblər. Bu proses əvvəllər müəyyən edilmiş xüsusi fermentlər vasitəsilə həyata keçirilirdi. Fermentlər bu prosesi A tipli qan markerləri olan şəkər molekullarını (antigenləri) kəsərək və çıxararaq həyata keçirir. Tədqiqatçılar bu fermentləri molekulyar miqyasda işləyən qayçıya bənzədirlər. Böyrək A antigen zəncirlərini kəsərək, antigenlər olmadan O tipli qan xüsusiyyətlərini əldə edə bilər.

Bununla belə, canlı insanlar üzərində sınaqlar keçirilməzdən əvvəl bir çox çətinliklər qalır. Üçüncü gün transplantasiya edilən böyrək yenidən A tipli qan xüsusiyyətlərini göstərməyə başladı və immun reaksiya yarandı. Alimlərin fikrincə, bu reaksiya ümumiyyətlə gözlənildiyindən daha yumşaq olub və böyrəyi qəbul edən orqanizmin bəzi əlamətləri də görülüb. Böyrək çatışmazlığı və digər xəstəliklərə görə böyrək transplantasiyasını gözləyən xəstələrin sayı kifayət qədər çoxdur. Təkcə Türkiyədə 25 minə yaxın xəstənin böyrək transplantasiyası gözlədiyi bildirilir. Dünya üzrə onların sayı yüz minlərlədir














































